پوشاک
پوشاک یا لباس (که ایرانی ها به آن پوشاک ، تن پوش و جامه* هم می گویند ) عبارت است از هرآنچه که بر روی بدن پوشیده می شود. لباس و پوشاک معمولا از پوست حیوانات یا سایر ورقه های نازک ( در دوران های باستان و ادوار مختلف تاریخ ) و یا از پارچه یا منسوجات مختلف طبیعی و مصنوعی (در عصر حاضر) ساخته می شود.
پوشیدن لباس از ویژگی های مخصوص انسان و همه جوامع بشری و فرهنگ ها است. میزان و نوع لباس پوشیده شده به جنسیت ، نوع بدن ، ملاحظات اجتماعی و جغرافیایی بستگی دارد.
جامه از کلمه پهلوی یامک و جامک است. ریشه کلمه در اوستایی بمعنی بام خانه و سقف و چتر هم می آید و در هندی باستان یم یا چردیش و غیره (بام ، حمایت ) است.
هدف از لباس پوشیدن چیست؟
لباس و پوشاک به منظور برآورده کردن اهداف زیر است:
۱- محافظت
پوشاک همانگونه که از نامش پیداست می تواند به عنوان پوشش و محافظ در برابر عناصر مختلف ، سطوح ناهموار، گیاهان ایجاد کننده بثورات پوستی ، گزش حشرات ، تیغه ها و خارها با ایجاد مانعی بین پوست و محیط محافظت کند. لباس ها می توانند در برابر سرما یا گرما عایق شوند و می توانند مانعی بهداشتی ایجاد کنند و مواد عفونی و سمی را از بدن دور نگه دارند.
۲- زیبایی، شیک پوشی و مُد
پوشیدن لباس در زمان رفاه اجتماعی و صلح و ترقی جوامع، می تواند به منظور اهداف زیبایی و شیک بودن هم باشد. علاوه بر موارد فوق، بشر راه حل های برای کنار آمدن با خطرات زیست محیطی یا سایر خطرات احتمالی را هم ابداع کرده است: مانند لباس فضایی ، لباس ورزشکاران ، لباس زره پوش ، لباس غواصی ، لباس شنا ، لباس مخصوص زنبوردارن ، لباس مخصوص موتور سیکلت سوارن و مسابقات مختلف.
۳- کارکردهای اجتماعی و فرهنگی پوشاک
لباس و پوشاک مجموعه ای از کارکردهای اجتماعی و فرهنگی مانند تمایزهای فردی ، شغلی و جنسیتی و موقعیت اجتماعی را انجام می دهد. در بسیاری از جوامع ، هنجارهای مربوط به لباس استانداردهای حیا ، دین ، جنسیت و موقعیت اجتماعی را منعکس می کنند.
اولین بار چه کسانی و کجا لباس پوشیدند؟
برای دانشمندان و نظریه پردازان هنوز کاملا روشن نیست که ابتدا کدام مردم لباس پوشیدن را شروع کردند. آنان تخمین میزنند که شروع لباس پوشیدن از ۴۰ هزار سال پیش تا ۳ میلیون سال پیش بوده است.
باستان شناسان سال 1988 در روسیه نزدیکی “Kostenki“ بقایایی از سوزن دوخت لباس، ساخته شده از استخوان و عاج را با قدمت حدود 30 هزار سال شناسایی کرده اند. همچنین در یک غار باستانی واقع در جمهوری گرجستان آثاری از لباس کتان را با قدمت 34000 سال قبل از میلاد پیدا کرده اند.
پوشاک و موقعیت اجتماعی
در بعضی از جوامع ، ممکن است از پوشاک برای نشان دادن درجه یا مقام استفاده شود . به عنوان مثال ، در روم باستان ، تنها سناتورها می توانستند لباس هایی را که با رنگ بنفش تیره رنگ شده است ، بپوشند. در چین ، قبل از تأسیس جمهوری ، فقط امپراطور می توانست زرد بپوشد.
تاریخ نمونه های بسیاری از قوانین اینگونه ارائه می کند که به موجب آن، گروه های خاص، پوشش های خاصی نیز داشتند. در جوامع مدرن امروزی، در عوض موقعیت اجتماعی با خرید کالاهای نادر یا لوکس و گران قیمت نشان داده می شود که فقط افراد دارای ثروت یا موقعیت بالا از عهده هزینه های آنها برمی آیند.همچنین در هر جامعه پزشکان، پرستاران، مکانیکان، روحانیان و … لباس و پوشش مخصوص خود را دارند.
لباس و تمایز جنسیتی
معمولا اکثر فرهنگ ها دارای تمایز جنسیتی در لباس پوشیدن هستند. در هر فرهنگی تمایز جنسیتی لباس مناسب با چهار چوب ها، قوانین، دین و عرف آن فرهنگ است. تفاوت لباس برای هر جنس در سبک لباس ، رنگ لباس ، پارچه و انواع آنهاست.
لباس های تک جنس
گاهی پوشاک به گونه ای طراحی شده که برای هر دو جنس مناسب باشد. لباس های تک جنس ، مانند تی شرت ها ، اسلش ها، بعضی از برندهای اسپورت و … اکثر سبک های لباس تک جنسیتی از لباس های مردانه شروع شده است ، اما برخی در اصل توسط زنان پوشیده می شدند.
لباس و مُد
مد مفهومی است که از منظر زیبایی شناختی، بیانگر نوعی محبوبیت در یک زمان و مکان خاص و در یک زمینه خاص است ، به ویژه در لباس ، کفش ، دکوراسیون منزل ، لوازم جانبی ، آرایش ، مدل مو و تناسب اندام. مد همواره مورد حمایت صنعت بوده است که به طور سنتی با فصل مد و مجموعه ها گره خورده است.
مدل لباس مردانه عید نوروز 1400 (مدل های جدید + راهنمای خوش پوشی) - نیوزین
اگرچه تاریخ مُد بحث خیلی طولانی را می طلبد اما پاریس در سالهای ۱۹۰۰ تا ۱۹۴۰ روند مد را برای اروپا و آمریکای شمالی تعیین کرد. اینک در قرن بیست و یکم طیف متنوعی از سبک ها در مد وجود دارد که از نظر جغرافیایی ، شرایط اقتصادی و از مدل های گران قیمت و لاکچری تا لباس های سنتی تا ارزان فروشی های محلی و مقرون به صرفه متفاوت است. طراحان در نمایشگاه های مد می توانند طرح های نو و غالباً عجیب و غریب را به نمایش بگذارند.