کاشان
شهرستان کاشان پر جمعیت ترین شهرستان استان اصفهان پس از مرکز استان است که دارای چهار بخش (مرکزی، قمصر، نیاسر و برزک) بوده و دارای هفت شهر (کاشان، قمصر، نیاسر، جوشقان قالی، کامو و چوگان، برزک و مشکات) می‌باشد.
در نیمه دوم سال ۱۳۵۷ از استان مرکزی منتزع و به استان اصفهان الحاق گردید.
از طرف شمال و شمال غربی به استان قم، از طرف شرق و شمال شرقی به آران و بیدگل و دشت کویر، از طرف جنوب به شهرستان نطنز، از طرف غرب به شهرستان دلیجان منتهی می‌گردد.
آب و هوای شهرستان کاشان همانند دیگر شهرستان‌های مرکزی کشور بنا بر پستی و بلندی متغیر است. قسمت‌های مرتفع آن سردسیر است دامنه‌های معتدل و جلگه به خصوص حاشیه کویر گرمسیر می‌باشد. آب روستاهای کوهستانی از چشمه و قنات و آب روستاهای جلگه آن از قنات است و آب اطراف کویر کمی شور می‌باشد.
مسجد آقا بزرگاز نامور ترین خانه های کاشان میتوان به مجموعه خانه‌های تاریخی طباطبایی‌ها، خانه بروجردی‌ها، خانه عباسیان، خانه عامری‌ها(خانه‌ی حاکم کاشان)، خانه نقلی، حمام سلطان امیر احمد، حمام خان و … که در محله سلطان میراحمد قرار دارند و خانه های دیگری چون خانه ی وکیل، معمار، منوچهری، خانه تاریخی احسان و... اشاره کرد که در دیگر محله ها قرار دارند.
گلاب؛ عطر همیشگی کاشان
گلابگیری کاشان را همه شنیده‌ایم. این مراسم از اواسط اردیبهشت تا اواسط خرداد در دو روستای قمصر و نیاسر اجرا میشود. گلاب را از گل محمدی می‌گیرند و از آن در طبخ غذاها و دسرها استفاده میشود. گلاب آرامش‌بخش هم هست و کمی از آن در شربت‌ها و دمنوشها عطر بهتری به آنها می‌دهد.
غنچه گل‌محمدی؛ خوشعطر و زیبا
در کاشان از گل محمدی زیاد استفاده میشود. علاوه بر گلاب، غنچه‌های زیبای گل محمدی سوغات خوشعطر کاشان است. از این غنچه‌های زیبا برای تزئین شله‌زرد، فرنی و انواع خوراکی استفاده میشود. همچنین این غنچه‌های زیبا عطری بی‌نظیر به چای و دمنوشها می‌دهند.
عرقیات کاشان، عصاره هر آنچه بخواهید
این شهر فقط به گلاب معروف نیست، این شهر سابقه زیادی در گرفتن عرقیات متنوع دارد. عرق بیدمشک، نعناع، بهار نارنج و عرق هر گیاهی که بخواهید در کاشان پیدا میشود. طبع خودتان را بشناسید و از کاشان عرقیات مناسب را بگیرید و مطمئن باشیید که این عرقیات جوری که باید تهیه شده‌اند.
پشمک؛ زینت‌بخش هفت‌سین‌های کاشان
شاید باورتان نشود، اما کاشانی‌ها کلوچه را با پشمک می‌خورند. پشمک خوراکی محبوب کاشانی‌هاست و حتی در سفره هفت‌سین و پذیرایی در عید دیدنی‌ها جایگاه مخصوص به خود را دارد.
رودخانه‌های شهرستان کاشان
در شهرستان رودخانه مهمی وجود ندارد ولی خشک رودهایی از شمال غربی به جنوب شرقی جاری هستند که نام برخی از آنها عبارتنداز: رودخانه دهنار، سار، وادقان، کله، اردهال، نابر، قمصر، گپرکن، قهرود، جهق و چند رودخانه دیگر. در میان این رودها تنها نابر، قمصر، قهرود و گپرکن هستند که مختصری آب دایم دارند. هم چنین برخی از معروفترین چشمه‌های کاشان عبارتند از: چشمه سلیمانیه، چشمه نیاسر، چشمه نابر, چشمه جوشقان
دیدنی ها و مکان های تاریخی کاشان
شهرستان دارای مناطق توریستی و تاریخی بسیار می‌باشد که در کلیه فصول پذیرای گردشگران می‌باشد. باغ معروف و تاریخی فین باغی که از زمان صفویان اقامتگاه خاندان سلطنتی در شهر کاشان بوده، این باغ در انتهای خیابان امیرکبیر و مشرف بر آزادراه کاشان-نطنز-اصفهان در منطقه مشرف بر کوهستان و خوش آب و هوا شامل باغ بزرگ با درختان سر به فلک کشیده و آب گوارا و هم چنین موزه باغ فین دیدنی می‌باشد. اطراف باغ فین مجتمع‌های پذیرایی و سفره‌خانه‌های سنتی پذیرای مسافران می‌باشند. تپه تاریخی سیلک در امتداد جاده فین قرار دارد. تپه ی تاریخی سیلک متعلق به تمدن کاسیان بوده و بیش از ۷۰۰۰ سال قدمت دارد.
مسجد آقا بزرگاز نامور ترین خانه های کاشان میتوان به مجموعه خانه‌های تاریخی طباطبایی‌ها، خانه بروجردی‌ها، خانه عباسیان، خانه عامری‌ها(خانه‌ی حاکم کاشان)، خانه نقلی، حمام سلطان امیر احمد، حمام خان و … که در محله سلطان میراحمد قرار دارند و خانه های دیگری چون خانه ی وکیل، معمار، منوچهری، خانه تاریخی احسان و... اشاره کرد که در دیگر محله ها قرار دارند.
صنایع دستی کاشان
صنایع دستی به عنوان کهن ترین میراث بر جا مانده بشر، هنری است که با تولد انسان شکل گرفته و با سیر تکامل بشر هدایت شده و حیات اجتماعی و هویت و جایگاه اصلی خود را پیدا کرده است و با روح و عشق آدمی آمیخته شده و تجسم تفکر وابتکار واعتقادات فرهنگ یک ملت را تجلی می کند . در اینجا ست که هنر شکل گرفته و سفال های منقوش با طرح و نمادی متفاوت از تپه های سیلک که نشانی از ذوق و شعور ساکنان اولیه فلات چند هزار ساله ایران است ، اساس نخستین مضامین فرهنگی این سرزمین می شود . آجرهایی که با لعاب های رنگین دست ساز از دل کوهها و طبیعت کویر، نقوش اسلیمی را بر جای گذاشته و روح معنویت را بر پیشانی بناها به ودیعه نهاده است . و نقش فرش زیلو، که خنکای نسیم را در گرمای خشک کویر به گردش درمی آورد و طراوت بخش دل نمازگزاران مساجد بوده است. ظروف مسین با تلالوی درخشان ، میزبان سفرهای دلچسب ایرانی است.
سوغات کاشان
باقلوای کاشان؛ طعمی به یاد ماندنی باقلوا شیرینی خوشمزه‌ای است که در شهرهای زیادی از ایران پیدا میشود. باقلوای هر شهر هم طعم و رنگ متفاوتی دارد. باقلوای کاشانی نسبت به باقلوای شهرهای دیگر متنوع‌تر است و میان آن را با مغزگردو، بادام، فندق، پسته و بادام هندی پر می‌کنند. این باقلوا با دو رنگ پسته و نارگیل درست میشود و در دو مدل مخصوص ۵۰ درصدی و ممتاز ۷۰ درصدی فروخته میشود.
گلاب؛ عطر همیشگی کاشان
گلابگیری کاشان را همه شنیده‌ایم. این مراسم از اواسط اردیبهشت تا اواسط خرداد در دو روستای قمصر و نیاسر اجرا میشود. گلاب را از گل محمدی می‌گیرند و از آن در طبخ غذاها و دسرها استفاده میشود. گلاب آرامش‌بخش هم هست و کمی از آن در شربت‌ها و دمنوشها عطر بهتری به آنها می‌دهد.
غنچه گل‌محمدی؛ خوشعطر و زیبا
در کاشان از گل محمدی زیاد استفاده میشود. علاوه بر گلاب، غنچه‌های زیبای گل محمدی سوغات خوشعطر کاشان است. از این غنچه‌های زیبا برای تزئین شله‌زرد، فرنی و انواع خوراکی استفاده میشود. همچنین این غنچه‌های زیبا عطری بی‌نظیر به چای و دمنوشها می‌دهند.
عرقیات کاشان، عصاره هر آنچه بخواهید
این شهر فقط به گلاب معروف نیست، این شهر سابقه زیادی در گرفتن عرقیات متنوع دارد. عرق بیدمشک، نعناع، بهار نارنج و عرق هر گیاهی که بخواهید در کاشان پیدا میشود. طبع خودتان را بشناسید و از کاشان عرقیات مناسب را بگیرید و مطمئن باشیید که این عرقیات جوری که باید تهیه شده‌اند.
پشمک؛ زینت‌بخش هفت‌سین‌های کاشان
شاید باورتان نشود، اما کاشانی‌ها کلوچه را با پشمک می‌خورند. پشمک خوراکی محبوب کاشانی‌هاست و حتی در سفره هفت‌سین و پذیرایی در عید دیدنی‌ها جایگاه مخصوص به خود را دارد.